W ramach trwających konsultacji Krajowego Planu Odbudowy postanowiliśmy się przyjrzeć miejscu rowerów w tym programie.
W ramach przygotowań do KPO resorty, samorządy województw oraz partnerzy społeczni w lipcu i sierpniu 2020 mogli zgłaszać wstępne propozycje projektów do KPO (tzw. fiszki).
W ramach tego etapu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego zgłosił projekt Zielone Śląskie obejmujący budowę 1200 km tras rowerowych wycenianych na 1,2 mld zł. Projekt ten niestety przepadł na etapie selekcji wykonywanej przez poszczególne ministerstwa, podobnie jak podobne projekty zgłoszone przez inne urzędy marszałkowskie.
Odrzucona propozycja UMWŚ
Oryginalna treść przesłanej przez UMWŚ propozycji:
Zielone Śląskie to podjęcie kompleksowych działań na rzecz klimatycznej i cyfrowej transformacji na terenie województwa śląskiego, tzw. podwójnej transformacji (twin transition), realizowanych poprzez rozwój zielonej gospodarki, przywracanie walorów przyrodniczych i kulturowych oraz wykorzystanie obszarów poprzemysłowych jako rezerwuaru bioróżnorodności mających na celu wzmocnienie potencjału wzrostu i odporności gospodarki regionu szczególnie osłabionego skutkami kryzysu wywołanego pandemią Covid-19. Podjęcie takich działań jest niezbędnym krokiem do zainicjowania zielonych przemian na tym obszarze i wzmocnienie rozwoju wybranych sektorów gospodarki. Wsparcie sektora przemysłu czasu wolnego przełoży się bezpośrednio na wzrost liczby miejsc pracy i dalsze zwiększanie aktywności zawodowej mieszkańców województwa śląskiego. Projekt został wypracowany wspólnie z samorządem lokalnym tak, aby w sposób zrównoważony oddziaływał na wszystkie 4 subregiony województwa śląskiego.
Zakres projektu obejmuje m.in. zadnia w obszarze: Mobilności rowerowej umożliwiającej znacząco rozwój zielonej gospodarki w regionie (green economy) oraz ograniczenie niskiej emisji i podniesienie efektywności energetycznej. Zadanie dotyczy budowy, na terenie województwa śląskiego, systemu regionalnych tras rowerowych tworzących szkielet głównych połączeń regionalnych, krajowych i międzynarodowych (zgodnie ze stanowiskiem Konwentu Marszałków Województw RP nr 7/2019, założeniami regionalnej polityki rowerowej Województwa Śląskiego oraz koncepcją sieci rowerowych tras europejskich EuroVelo) uzupełnionych o trasy subregionalne i lokalne. W zakres sieci, o łącznej długości ponad 1200 km, wchodzą trasy łączące główne ośrodki regionu, obszary aktywności gospodarczej oraz tereny atrakcyjne turystycznie, a także sąsiadujące kraje i województwa. Projekt jest elementem sieci o znaczeniu ponadregionalnym (skorelowany jest z planami inwestycyjnymi sąsiadujących województw) oraz międzynarodowym (skoordynowany z działaniami na terenie Czech, Niemiec, Belgii i Francji).
Czy rowery całkiem wyleciały?
W ramach prac nad KPO zgłoszone fiszki były przydzielane do 8 grup tematycznych: Infrastruktury, Innowacji, Spójności Terytorialnej, Transportu, Cyfryzacji, Energii i Środowiska, Społeczeństwa oraz Zdrowia). Odnośnie projektów rowerowych zgłaszanych przez urzędy marszałkowskie uznano, że nie pasują do żadnej z powyższych grup i automatycznie nie podlegały one dalszej ocenie.
Co prawda planowanych przez województwa długodystansowych tras rowerowych nie ma w KPO, ale fundusze na rowery znalazły się w komponencie Zielona energia i zmniejszanie energiochłonności w ramach reformy Zrównoważone wykorzystanie środowiska naturalnego w punkcie Inwestycje związane z kompleksowym rozwiązywaniem punktowych problemów małych i średnich miast oraz ich obszarów funkcjonalnych związanych z „zazielenianiem” przestrzeni (ścieżki rowerowe, parki, ciągi piesze, rewitalizacja i pasywne rozwiązania itp.). Realizacja inwestycji w miastach i na obszarach wiejskich. Na realizację powyższego punktu zaplanowano 460 mln euro, jednakże potencjalnie na inwestycje rowerowe może trafić tylko część tej kwoty i punkt ten nie obejmuje miast dużych, a to przede wszystkim tam potrzebna jest infrastruktura rowerowa.